კლოპიდონი
(CLOPIDON)
ზოგადი დახასიათება:
საერთაშორისო არაპატენტირებული დასახელება: კლოპიდოგრელი;
ძირითადი ფიზიკურ-ქიმიური თვისებები:
მრგვალი ფორმის, ორმხრივამოზნექილი ზედაპირის მქონე, ღია ვარდისფერი, შემოგარსული ტაბლეტი;
შემადგენლობა:
1 შემოგარსული ტაბლეტი შეიცავს: კლოპიდოგრელის ბისულფატს, 75 მგ კლოპიდოგრელის ეკვივალენტურს;
დამხმარე ნივთიერებები: მანიტოლი, ნატრიუმის სახამებლის გლიკოლატი, კოლოიდური სილიციუმის დიოქსიდი, ნატრიუმის კროსკარმელოზა, მიკროკრისტალური ცელულოზა, მაკროგოლი 6000, მაგნიუმის სტეარატი, გასუფთავებული ტალკი;
ტაბლეტის გარსის შემადგენლობა: ჰიდროქსიპროპილმეთილცელულოზა, საღებავები: ტიტანის დიოქსიდი (E 171), რკინის ოქსიდი წითელი (E 172 ).
გამოშვების ფორმა:
შემოგარსული ტაბლეტები, 75 მგ.
ფარმაკოლოგიური ჯგუფი: თრომბოციტების აგრეგაციის ინჰიბიტორი. ათქ-კოდი: B01AC04.
ფარმაკოლოგიური თვისებები:
კლოპიდონი სელექტიურად აინჰიბირებს ადენოზინდიფოსფატის შეკავშირებას თრომბოციტების თანამოსახელე რეცეპტორებთან და GPIIბ/IIIა კომპლექსის აქტივობას ადენოზინდიფოსფატის ზემოქმედების ქვეშ, რაც იწვევს თრომბოციტების აგრეგაციის ინჰიბირებას. კლოპიდოგრელი აგრეთვე აინჰიბირებს სხვა აგონისტებით გამოწვეულ თრომბოციტების აგრეგაციას, რაც განპირობებულია გამოთავისუფლებული ადფ-ის მეშვეობით თრომბოციტების აქტივობის დათრგუნვით. ის შეუქცევადად უკავშირდება თრომბოციტის ადფ-რეცეპტორებს. აქედან გამომდინარე, ანტიაგრეგაციული ეფექტი გრძელდება თრომბოციტების სიცოცხლის მთელი პერიოდის განმავლობაში (7-10 დღე) და მათი ნორმალური ფუნქცია აღდგება მხოლოდ თრომბოციტების განახლების შემდგომ.
კლოპიდონის მიღების პირველივე დღიდან აღინიშნება თრომბოციტების აგრეგაციის მნიშვნელოვნად დათრგუნვა. მკურნალობის მსვლელობაში პრეპარატის რეგულარულად მიღებისას მაინჰიბირებელი ეფექტი თანდათან ძლიერდება და აღწევს მაქსიმალურ შედეგს 3-7 დღის შემდეგ. თრომბოციტების აგრეგაციის დათრგუნვის საშუალო დონე 75 მგ დღიური დოზის მიღებისას შეადგენს 40-60%-ს. მკურნალობის შეწყვეტიდან საშუალოდ 5 დღის შემდეგ თრომბოციტების აგრეგაცია და სისხლდენის დრო უბრუნდება საწყის დონეს. პრეპარატი აფართოებს კორონარულ სისხლძარღვებს. ათეროსკლეროზული დაზიანებისას ხელს უშლის ათეროთრომბოზის განვითარებას პროცესის ლოკალიზაციისაგან დამოუკიდებლად (თავის ტვინის, გულის ან პერიფერიული სისხლძარღვები).
ფარმაკოკინეტიკა:
შეწოვა და განაწილება: კლოპიდონის განმეორებით მიღებისას დოზით 75 მგ კლოპიდოგრელი სწრაფად აბსორბირდება. თუმცა მისი კონცენტრაცია სისხლის პლაზმაში საკმაოდ უმნიშვნელოა და მიღებიდან 2 სთ-ის შემდეგაც არ ისაზღვრება (0.025 მკგ/ლ). კლოპიდოგრელი და მისი ძირითადი მეტაბოლიტი შექცევადად უკავშირდება სისხლის პლაზმის ცილებს (98% და 94% შესაბამისად).
მეტაბოლიზმი: კლოპიდოგრელი სწრაფად ბიოტრანსფორმირდება ღვიძლში. მისი ძირითადი მეტაბოლიტი არის კარბოქსილმჟავას წარმოებული, რომელიც წარმოადგენს არააქტიურ მეტაბოლიტს და შეადგენს მოცირკულირე შენაერთის 85%-ს. კლოპიდონის 75 მგ დოზის განმეორებით მიღებებისას მისი ძირითადი მეტაბოლიტის Cmax სისხლის პლაზმაში შეადგენს დაახლოებით 3 მგ/ლ და აღინიშნება პრეპარატის მიღებიდან 1 სთ-ის შემდეგ.
კლოპიდოგრელის გამოყენებისას დოზით 50-150 მგ მისი ძირითადი მეტაბოლიტის ფარმაკოკინეტიკამ აჩვენა ხაზოვანი დამოკიდებულება.
გამოყოფა: პრეპარატის მიღებული დოზის თითქმის 50% გამოიყოფა შარდით და დაახლოებით 46% - განავალით 120 სთ-ის განმავლობაში.
ერთჯერადად და განმეორებით მიღებისას ძირითადი ცირკულირებადი მეტაბოლიტის T1/2 შეადგენს 8 სთ-ს.
მძიმე ხარისხის თირკმლის მწვავე უკმარისობის მქონე პაციენტებში კლოპიდონის 75 მგ მიღების შემდეგ ძირითადი მეტაბოლიტის კონცენტრაცია სისხლის პლაზმაში უფრო დაბალია (კრეატინის კლირენსი 5-15 მლ/წთ), ვიდრე საშუალო ხარისხის თირკმლის უკმარისობისას.
ჩვენება:
პრეპარატი გამოიყენება ათეროსკლეროზული დარღვევების პროფილაქტიკისათვის, მათ შორის:
- გადატანილი მიოკარდიუმის ინფარქტის (რამდენიმე დღიდან 35 დღემდე), იშემიური ინსულტის შემდგომ პერიოდში (7 დღიდან 6 თვემდე პერიოდი) ან პერიფერიული არტერიების დიაგნოსტირებული დაავადების დროს;
- მწვავე კორონარული სინდრომით შეპყრობილ პაციენტებში ST სეგმენტის სიმაღლეში მომატების გარეშე (არასტაბილური სტენოკარდია ან მიოკარდიუმის ინფარქტი პათოლოგიური Q - კბილის გარეშე), აცეტილსალიცილის მჟავასთან კომბინაციაში;
- მწვავე კორონარული სინდრომით შეპყრობილ პაციენტებში ST სეგმენტის სიმაღლეში მომატებით (მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტი), აცეტილსალიცილის მჟავასთან კომბინაციაში, რომლებსაც უტარდებათ მედიკამენტური მკურნალობა თრომბოლიზური თერაპიის შესაძლო გამოყენებით.
მიღების წესი და დოზირება:
მოზრდილებსა და ხანდაზმულ პაციენტებში პრეპარატი ინიშნება ერთხელ დღეში, საკვების მიღებისაგან დამოუკიდებლად, დოზით 75 მგ. მწვავე კორონარული სინდრომის მქონე პაციენტებში ST სეგმენტის სიმაღლეში მატების გარეშე (არასტაბილური სტენოკარდია ან მიოკარდიუმის ინფარქტი პათოლოგიური Q - კბილის გარეშე) პრეპარატი გამოიყენება ერთჯერადად, საწყისი დამტვირთველი დოზით 300 მგ, შემდგომში - ერთხელ დღეში 75 მგ-ის ოდენობით (აცეტილსალიცილის მჟავასთან კომბინაციაში დოზით 75-325 მგ დღეში). ვინაიდან აცეტილსალიცილის მჟავას მაღალი დოზით გამოყენება დაკავშირებულია სისხლდენის წარმოშობის საშიშროებასთან, რეკომენდებული დოზა უნდა იყოს არა უმეტეს 100 მგ-სა. მკურნალობის კურსის ხანგრძლივობა ფორმალურად დადგენილი არ არის.
გვერდითი მოვლენები:
ზოგადი სიმპტომები: ტკივილი გულმკერდის არეში, გრიპის მსგავსი
სიმპტომები, დაღლილობა, ასთენია;
ცენტრალური და პერიფერიული ნერვული სისტემის მხრივ: თავის ტკივილი, თავბრუ, პარესთეზიები, კრუნჩხვა, ჰიპერესთეზია, ნევრალგია;
გულ-სისხლძარღვთა სისტემის მხრივ: გენერალიზებული ან პერიფერიული შეშუპება, არტერიული ჰიპერტენზია, გულის უკმარისობა, გულის წასვლა, გაძლიერებული გულისცემა;
სასუნთქი სისტემის მხრივ: ზედა სასუნთქი გზების ანთება, ქოშინი, რინიტი, ბრონქიტი, ხველა, პნევმონია, სინუსიტი;
საჭმლის მომნელებელი სისტემის მხრივ: ტკივილი მუცლის არეში, დისპეფსია, დიარეა, ყაბზობა, ღებინება, გემოს შეგრძნების დარღვევა, კუჭის წყლულის პერფორაცია, ჰემორაგიული გასტრიტი, სისხლდენები კუჭ-ნაწლავის ტრაქტიდან, ღვიძლის ფერმენტების აქტივობის მომატება, ჰიპერბილირუბინემია, ჰეპატიტი, ღვიძლის სტეატოზი;
ძვალ-კუნთოვანი სისტემის მხრივ: ართრალგია, ტკივილი ზურგის არეში, ართრიტი, ართროზი;
სისხლმბადი სისტემის მხრივ: თრომბოციტოპენია, ანემია (აპლასტიური ან ჰიპოქრომული), აგრანულოციტოზი, ლეიკოპენია, ნეიტროპენია;
სისხლის შედედების სისტემის მხრივ: ექსტრავაზაცია, სისხლდენა ცხვირიდან, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტიდან, საშარდე გზებიდან, ოპერაციის შემდგომი ჭრილობებიდან, ფილტვებიდან, სისხლიანი ხველა, სისხლჩაქცევა სახსრებში, თვალში, ქალაშიდა სისხლჩაქცევა, ჰემოთორაქსი, თრომბოციტოპენიური პურპურა;
დერმატოლოგიური რეაქციები: გამონაყარი, ქავილი, ეგზემა, კანის წყლულები, ბულოზური დერმატიტი, ერითემატოზური გამონაყარი, მაკულო-პაპულოზური გამონაყარი, ჭინჭრის ციება;
მხედველობის სისტემის მხრივ: კატარაქტა, კონიუნქტივიტი;
შარდ-სასქესო სისტემის მხრივ: შარდგამომყოფი გზების ინფექციები, ცისტიტი, მენორაგია;
სხვა: იშვიათად – მაღალი ტემპერატურა, სისხლის კრეატინინის მომატება.
უკუჩვენება:
- მძიმე ხარისხის ღვიძლის უკმარისობა;
- მწვავე სისხლდენა (მაგალითად, პეპტიური წყლულისას ან ქალაშიდა სისხლჩაქცევისას) და დაავადებები, რომლებიც განაპირობებენ მის განვითარებას (კუჭის და 12-გოჯა ნაწლავის წყლული გამწვავების სტადიაში, არასპეციფიკური წყლულოვანი კოლიტი, ტუბერკულოზი, ფილტვის სიმსივნე, ჰიპერფიბრინოლიზი);
- ორსულობა;
- ლაქტაციის პერიოდი;
- ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი 18 წლამდე (გამოყენების უსაფრთხოება და ეფექტურობა დადგენილი არ არის);
- მომატებული მგრძნობელობა პრეპარატისა და მასში შემავალი კომპონენტებისადმი.
ურთიერთქმედება სხვა სამკურნალო საშუალებებთან:
კლოპიდოგრელის და ვარფარინის ერთდროულად გამოყენება რეკომენდებული არ არის, ვინაიდან მომატებულია სისხლდენის რისკი.
კლოპიდონის და გლიკოპროტეინ IIბ/IIIა ინჰიბიტორების ერთდროულად დანიშვნა მოითხოვს სიფრთხილეს.
აცეტილსალიცილის მჟავა არ ცვლის კლოპიდოგრელის მაინჰიბირებელ ეფექტს თრომბოციტების ადფ-ინდუცირებულ აგრეგაციაზე, მაგრამ კლოპიდონი აძლიერებს აცეტილსალიცილის მოქმედებას თრომბოციტების კოლაგენ-მაინდუცირებელ აგრეგაციაზე. მათი ერთობლივი გამოყენებისას უნდა დავიცვათ სიფრთხილე. მხოლოდ მწვავე კორონარული სინდრომისას ST-სეგმენტის სიმაღლეში მომატების გარეშე რეკომენდებულია კლოპიდოგრელის და აცეტილსალიცილის მჟავას ხანგრძლივი ერთდროული გამოყენება (1 წლამდე).
კლოპიდონი ჰეპარინთან და სხვა თრომბოლიზურ პრეპარატებთან ერთდროული გამოყენებისას (არსებული კვლევითი მონაცემების მიხედვით) არ ცვლის არც ზოგად მოთხოვნილებას მათზე, არც მათ მოქმედებას სისხლის შედედების პროცესზე. ასევე არც ჰეპარინი არ ცვლის კლოპიდონის მაინჰიბირებელ ეფექტს. თუმცა ამ კომბინაციის უსაფრთხოება დღემდე დადგენილი არ არის, ამიტომ მათი ერთდროულად გამოყენებისას აუცილებელია სიფრთხილე.
კლოპიდოგრელის და ფიბრინ-სპეციფიკური ან ფიბრინ-არასპეციფიკური თრომბოლიზური პრეპარატების და ჰეპარინის ურთიერთქმედების უსაფრთხოება ერთობლივად გამოყენებისას შესწავლილი იქნა მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტის მქონე პაციენტებში. კლინიკურად საყურადღებო სისხლდენის სიხშირე ანოლოგიურია იმისა, რომელიც აღინიშნება ამ პრეპარატების (თრომბოლიზური პრეპარატების და ჰეპარინის) აცეტილსალიცილის მჟავასთან ერთდროული გამოყენებისას.
კლოპიდონის არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებებთან ერთდროულად მიღებისას საჭიროა სიფრთხილე.
კლოპიდოგრელის ატენოლოლთან, ანგიოტენზინის გარდამქმნელი ფერმენტის მაინჰიბირებელ პრეპარატებთან, სისხლში ქოლესტერინის დამწევ საშუალებებთან, ნიფედიპინთან, დიგოქსინთან, ფენობარბიტალთან, ციმეტიდინთან, ესტროგენებთან, თეოფილინთან ერთდროული გამოყენებისას კლინიკური ურთიერთქმედებები გამოვლენილი არ არის.
კლოპიდონის ერთდროულად გამოყენებისას პრეპარატებთან, რომლებიც მეტაბოლიზდებიან იზოფერმენტის CYP2C9 მონაწილეობით (ფენიტოინი, ტოლბუტამინი), კლოპიდოგრელი აინჰიბირებს ამ ფერმენტის აქტივობას, ამიტომ შესაძლებელია აღნიშნული პრეპარატების კონცენტრაციის მომატება სისხლის პლაზმაში.
ანტაციდები არ ახდენენ გავლენას კლოპიდოგრელის შეწოვაზე.
ჰიპერდოზირება:
სიმპტომები: სისხლდენის დროის გახანგრძლივება და მის შედეგად გამოწვეული გართულებები.
მკურნალობა: სისხლდენის შემთხვევაში ტარდება შესაბამისი თერაპია. აუცილებლობისას გახანგრძლივებული სისხლდენისას სწრაფი კორექციისათვის რეკომენდებულია თრომბოციტური მასის გადასხმა. სფეციფიკური ანტიდოტი არ არსებობს.
ორსულობა და ლაქტაცია:
მონაცემების არარსებობის გამო კლოპიდონის დანიშვნა ორსულობისა და ძუძუთი კვების პერიოდში რეკომენდებული არ არის.
გამოყენების თავისებურებები:
მკურნალობის პერიოდში სისხლდენისა და ჰემატოლოგიური გვერდითი ეფექტების გამოვლენისას საჭიროა ჰემოსტაზის მაჩვენებლების კონტროლი.
თუ კლოპიდონი მიიღება კომბინირებულად აცეტილსალიცილის მჟავასთან, არასტეროიდულ ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატებთან, ჰეპარინთან, გლიკოპროტეინის IIბ/IIIა ინჰიბიტორთან ან ფიბრინოლიზურ საშუალებებთან, ასევე პაციენტებში სისხლდენის მომატებული საშიშროებით (ტრავმების, ქირურგიული ჩარევის და სხვა პათოლოგიური მდგომარეობებისას) სისხლის ანალიზი უნდა გაკეთდეს მკურნალობის პირველივე კვირის განმავლობაში.
ქირურგიული ჩარევის საჭიროებისას პაციენტი ვალდებულია აცნობოს მკურნალ ექიმს ან სტომატოლოგს კლოპიდოგრელის გამოყენების შესახებ და კლოპიდონით მკურნალობა უნდა შეწყდეს 7 დღით ადრე. კლოპიდოგრელის ხანგრძლივად გამოყენებისას შესაძლებელია თრომბოციტოპენიური პურპურის განვითარება, რომელიც ხასიათდება თრომბოციტოპენიით და მიკროანგიოპათიური ჰემოლიზური ანემიით, ნევროლოგიური დარღვევებით, თირკმლების დისფუნქციით ან ჰიპერთერმიით.
თრომბოციტოპენიური პურპურა წარმოადგენს მდგომარეობას, რომელიც საჭიროებს დაუყოვნებლივ ჩარევას, პლაზმაფერეზის ჩათვლით.
მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტის (ST სეგმენტის სიმაღლის მომატებით) დროს კლოპიდოგრელით მკურნალობის დაწყება ინფარქტიდან რამდენიმე დღის განმავლობაში არ არის რეკომენდებული.
მონაცემების არარსებობის გამო მწვავე იშემიური ინსულტის სამკურნალოდ პრეპარატის გამოყენება არ არის რეკომენდებული.
თირკმლების და ღვიძლის ფუნქციის დარღვევის მქონე პაციენტებში საკმარისი კვლევების არარსებობის გამო პრეპარატი ინიშნება სიფრთხილით. ღვიძლის ფუნქციის დარღვევის შემთხვევაში შეიძლება განვითარდეს ჰემორაგიული დიათეზი.
პრეპარატის ზემოქმედება ავტოტრანსპორტისა და მექანიზმების მართვის უნარზე:
პრეპარატი არ მოქმედებს სატრანსპორტო საშუალებების მართვის უნარსა და ყურადღების კონცენტრაციაზე.
შეფუთვა:
10 ტაბლეტი კონტურულ უჯრედოვან შეფუთვაში, 1 კონტურული შეფუთვა მუყაოს კოლოფში.
შენახვის პირობები:
ინახება არა უმეტეს 25ºC ტემპერატურაზე, მშრალ, სინათლისა და ბავშვებისგან დაცულ ადგილას.
ვარგისიანობის ვადა:
3 წელი. შეფუთვაზე აღნიშნული ვადის გასვლის შემდეგ პრეპარატის გამოყენება დაუშვებელია.
აფთიაქიდან გაცემის პირობა:
გაიცემა რეცეპტით.
მწარმოებელი:
შპს “ავერსი-რაციონალი” (საქართველო).
მისამართი:
საქართველო 0198, თბილისი, ჭირნახულის ქ. 14.
www.aversi.ge