პარტუსისტენი
სავაჭრო სახელწოდება: პარტუსისტენი
საერთაშორისო არაპატენტირებული სახელწოდება: ფენოტეროლი
წამლის ფორმა: აბები 5 მგ
შემცველობა:
ერთი აბი შეიცავს მოქმედ ნივთიერებას
ფენოტეროლის ჰიდრობრომიდს 5 მგ
შემავსებელი: ქლორწყალბადის მაჟავა.
ქიმიური რაციონალური სახელწოდება:
1-(3.5-დიჰიდროქსი-ფენილ)-[[4-ჰიდროქსი-ბენზილ)-ეთილ]-ამინო]-ეთანოლის ჰიდრობრომიდი (=ფენოტეროლის ჰიდრობრომიდს)
ფარმაკოლოგიური თვისებები
ფარმაკოთერაპიული ჯგუფი
ფენოტეროლი-სელექტიური ბეტა2-ადრენომიმეტიკი.
ფარმაკოდინამიკა
მომადუნებლად მოქმედებს გლუვ მუსკულატურაზე. მომადუნებელი მოქმედება საშვილოსნოს მუსკულატურაზე ხდება მიომეტრიის ბეტა2-ადრენორეცეპტორებთან ურთიერთმოქმედების შედეგად, რომელთა სიმკვრივე ძლიერდება ორსულობის დროს, ამიტომ პრეპარატის გამოყენება რეკომენდებულია სამშობიარო საქმიანობის ჩასახშობად.
ფენოტეროლის მოდუნების ეფექტის დონე პირდაპირ დამოკიდებულებაშია დოზირებასთან, მოქმედების მექანიზმი დაკავშირებულია ადენილაქციტაზის აქტივაციასთან, რომელიც ეუღლება ბეტა2-ადრენორეცეპტორებს. დოზის მომატებისას ახდენს მასტიმულირებელ გავლენას ბეტა1-ადრენორეცეპტორებზეც.
ფენოტეროლი ასევე მოქმედებს მიოკარდის (დადებითი ქრონო- და ინოტროპული ეფექტები), კუნთის (ტრემორი), ლიპიდებისა და შაქრის მეტაბოლიზმის (ლიპოლიზი, გლიკოგენოლიზი, ჰიპერგლიკემია) საქმიანობაზეც და სისხლის შრატში კალიუმის დონის მაჩვენებლებზეც (ჰიპოკალიემია). ზემოჩამოთვლილი ფარმაკოლოგიური მოქმედებები ხშირ შემთხვევებში დამახასიათებელია პრეპარატის მაღალი დოზებისათვის.
ფენოტეროლი დაბალი დოზებითაც ეფექტურია და ახდენს საშვილოსნოს მუსკულატურის მოსადუნებელ მოქმედებას, გულ-სისხლძარღვთა სისტემაზე გამოხატული უარყოფითი ეფექტის გამოწვევის გარეშე.
მიღების ჩვენებები
ნაადრევი მშობიარობის შეჩერება ორსულობის მე-20 და 37-ე კვირის დაწყებამდე ან ნაყოფის ფილტვების სრულად განვითარებამდე, როდესაც არსებობს ნაადრევი მშობიარობის გამოხატული რისკი. მიომეტრიის კუმშვითი აქტივობის შემცირება, მაგალითად, ნაყოფის მდგომარეობის შეცვლის შემთხვევაში.
მიღების წესი და დოზები
დოზები შეირჩევა ინდივიდუალურად პრეპარატის ეფეტურობისა და ამტანობის გათვალისწინებით. ყველა შემთხვევაში პარტუსისტენით მკურნალობის დაწყება უნდა მოხდეს დაბალი დოზებიდან, რომლებიც უზრუნველყოფს ტოკოლიტიკურ ეფექტს.
თუ ექიმმა არ შეცვალა დანიშნულება , რეკომენდებულია შემდეგი დოზები:
1 აბი 5 მგ 3-6 საათის ინტერვალით (1 აბი 4-8-ჯერ დღეში).
ინტერვალები აბების მიღებებს შორის არ უნდა აღემატებოდეს 6 საათს.
აბები მიიღება ცოტა რაოდენობით წყლის დაყოლებით.
დოზები შეირჩევა ინდივიდუალურად პრეპარატის ეფექტურობისა და ამტანობის გათვალისწინებით. ყოველთვის საჭიროა ყველაზე მცირე დოზის მიღება, რომელიც მშობიარობას ბლოკირებას უკეთებს.
თუ პარტუსისტენი ინიშნება პერორალურად პარტუსისტენის საინფუზიო ხსნარის ინტრავენურად შეყვანის შემდგომ სამკურნალოდ, მაშინ აბი უნდა მიიღოთ 15-30 წთ-თ ადრე ბოლო ინტრავენური შეყვანის დასრულების წინ.
პარტუსისტენით მკურნალობას, როგორც წესი, იწყებენ ინტრავენური წვეთოვანი ინფუზიით. თუ მიომეტრიის კუმშვითი აქტივობის დაქვეითება მიღწეულია, შემდგომი მკურნალობისათვის შეიძლება პარტუსისტენის პერორალურად დანიშვნა, ორსულთათვის შესაძლო რისკ-ფაქტორების გათვალისწინებით (ნაადრევი მშობიარობის შესაძლებლობა, საშვილოსნოს ყელის მდგომარეობა). პერორალური მკურნალობის დანიშვნა შეიძლება მხოლოდ დამაკმაყოფილებელი ტოკოლიტიკური ეფექტის მიღწევისას პარტუსისტენის საინფუზიო ხსნარის მცირე დოზების ინტრავენურად შეყვანის შემდეგ, წინააღმდეგ შემთხვევაში შესაძლოა კვლავ შეიქმნას ნაადრევი მშობიარობის საშიშროება.
ტოკოლიტიკური თერაპია რაც შეიძლება მოკლე უნდა იყოს.
გვერდითი მოქმედება
პარტუსისტენით მკურნალობის დროს შესაძლოა გამოვლინდეს ტაქიკარდია, ტრემორი. შესაძლებელია ღებინება, თავბრუსხვევა, შფოთვის შეგრძნება, ნევროზულობა. აღინიშნებოდა როგორც დედის (კერძოდ საწყისი შაქრიანი დიაბეტისას), ასევე ჩვილის მეტაბოლური აციდოზის მოვლითი სიმპტომები.
შესაძლებელია ნაყოფის გულის კუმშვათა სიხშირის გაზრდა. იმ შემთხვევაში, თუ მშობიარობა ხდება პარტუსისტენით მკურნალობის მცირე დროის შემდეგ, პირველ საათებში ყურადღება უნდა მიექცეს ახალშობილში ჰიპოგლიკემიის ნიშნებსა და ინსულინ/გლუკოზის ბალანსის დარღვევას.
ცნობილია ჰიპოგლიკემიის შემთხვევები , როგორც პარტუსისტენის თერაპიის შედეგები.
შესაძლებელია დიურეზის შემცირება, განსაკუთრებით პარტუსისტენით საინფუზიო თერაპიის საწყის ეტაპზე. ასევე შესაძლოა გაძლიერდეს შარდსადენი გზების ზედა ნაწილების ატონია, ღამაც შესაძლოა გაამძაფროს შარდის დაკავება/შეკავება, რომელიც განპირობებულია ორსულობით.
შესაძლოა გამოვლინდეს ნაწლავის პერისტალტიკის დათრგუნვა, იშვიათ შემთხვევებში აღინიშნებოდა ნაწლავის ატონია.
პარტუსისტენის ინტრავენურად შეყვანის ფონზე (ასევე პერორალურად მიღების ძალიან იშვიათ შემთხვევებში) აღნიშნულია დედის ფილტვების შეშუპების წარმოქმნა თანმხლები თერაპიისას გლუკოკორტიკოსტეროიდებით შეყვანილი სითხის დიდ მოცულობასთან შეთავსებით.
ისევე, როგორც სხვა ბეტა2-აგონისტების გამოყენებისას, შესაძლოა წარმოიშვას შემდეგი გვერდითი მოქმედებები:
სისტოლიკური წნევის აწევა, დიასტოლიკური წნევის დაწევა, იშვიათ შემთხვევებში, ანგინოზური ტკივილები, მიოკარდის იშემია, არსებული პლაცენტარული უკმარისობის გაძლიერება, შფოთვის გრძნობა, მომატებული ოფლიანობა, ღებინება, კუჭის წვა, სისხლის შრატის ღვიძლის ტრანსამინაზების მომატება და მსუბუქი ჰიპერგლიკემია. აღინიშნებოდა არითმიის შემთხვევები, კერძოდ, ST ინტერვალის შემცირება და T კბილანების გასწორება, განსაკუთრებით პარტუსისტენის მაღალი დოზების მიღებისას.
არის ცნობები ფსიქიკური მოშლილობის ცალკეული შემთხვევების შესახებ პარტუსისტენით მკურნალობისას, მაგრამ მიზეზობრივი კავშირი დადგენილი არ არის.
იშვიათ შემთხვევებში შესაძლოა გამოვლინდეს საერთო სისუსტე, მიალგია და კუნთების სპაზმები.
პარტუსისტენის მიღებისას ერთეულ შემთხვევებში აღინიშნებოდა რაბდომიოლიზი, მაგრამ მიზეზობრივი კავშირი დადგენილი არ იყო. ამის გათვალისწინება აუცილებელია მიალგიის, მიოგლობინურიისა და ა.შ. ნიშნების გამოვლინებისას.
იშვიათ შემთხვევებში შესაძლებელია გამონაყარი კანზე და ალერგიული რეაქციები, ტრემორი.
უკუჩვენებები
პარტუსისტენის დანიშვნა არ შეიძლება პაციენტებისათვის მაღალი მგრძნობელობით სიმპატომიმეტიკური საშუალებების მიმართ, გულის დაავადებებით (განსაკუთრებით ტაქიარითმიის, მიოკარდიტის, მიტრალური სარქველის მანკის, ჰიპერტროფიული ობსტრუქტიული კარდიომიოპათიის, ვოლფ-პარკინსონის-უაიტის სინდრომის დროს), ახლადგადატანილი მიოკარდის ინფარქტით, ფილტვის ჰიპერტენზიით და მძიმე ტირეოტოქსიკოზით, ფეოქრომოციტომით, ჰიპოკალიემიით, ამნიოტიკური ინფექციით, საშვილოსნოს ძლიერი სისხლდენებით (პლაცენტას ნაადრევი მოცილება, პლაცენტას წინამდებარეობა), ფსიქოზებით, ღვიძლისა და თირკმელების მძიმე დაავადებებით.
ტოკოლიტიკური თერაპია უკუნაჩვენებია იმ შემთხვევებში, როდესაც ცნობილია, რომ ნაყოფს გააჩნია განვითარების მძიმე ანომალიები და სიცოცხლისუუნაროა.
წამლებთან ურთიერთმოქმედება
ვინაიდან ორგანიზმში სითხის ჭარბად მიღებამ შესაძლოა გამოიწვიოს ფილტვების შეშუპება, აუცილებელია მისი მინიმუმამდე დაყვანა, შეიზღუდოს საკვები მარილის მიღება, აიკრძალოს ინჰიბიტორების სინთეზის პროსტალგანდინების მიღება. გულდასმითი მონიტორინგია საჭირო გლუკოკორტიკოსტეროიდებით ხანმოკლე კომბინირებული მკურნალობის დროს პარტუსისტენთან შეთანხმებით. ასეთ შემთხვევებში ზუსტად უნდა შეფასდეს რისკის დონე ორსულებისათვის ნაყოფის სასარგებლოდ.
რეკომენდებული არ არის ერთდროული თერაპია საშუალებებთან, რომლებიც შეიცავს სიმპატომიმეტიკებს, და ასთმის საწინააღმდეგო პრეპარატები მეთილქსანტინებით (მაგ. თეოფილინი), ვინაიდან შესაძლებელია მიოკარდზე მოქმედების გაძლიერება და ჭარბო დოზის სიმპტომების გამოვლინება. მსგავსი ეფექტი შესაძლებელია მონოამინოქსიდაზის ინჰიბიტორების ან ტრიციკლური ანტიდეპრესანტების ერთდროულად მიღების შემთხვევაშიც.
პარტუსისტენის ეფექტი შესაძლოა გაძლერდეს ანტიქოლინერგიული პრეპარატების სისტემური გამოყენებისას.
ჰალოგენიზირებული ნახშირწყალბადის ანესტეტიკების ერთდროული ინჰალაციური გამოყენებისას, როგორიცაა გალოტანი, ტრიქლოეთილენი, ენფლურანი, შესაძლოა გაიზარდოს მიოკარდის მგრძნობელობა პარტუსისტენის არითმოგენური მოქმედების მიმართ, მაგრამ ეს არ იქნა დადასტურებული პარტუსისტენის გამოყენებისას.
მძიმე შოკის სიმპტომები ასევე შესაძლოა გამოვლინდეს პარტუსისტენისა და ისეთი ანესტეტიკების ერთდროული გამოყენებისას, როგორიცაა გალოტანი, დიჰიდრობენზოპერიდოლი, ფენტანილი ან ეპიდურალური ანესტეტიკები პერიფერიული ვაზოდილატაციის გაზრდის შედეგად.
უარყოფითი ინოტროპული მოქმედებით ანესთეტიკები ფრთხილად უნდა დაინიშნოს, ვინაიდან შესაძლებელია მარცხენა პარკუჭის ფუნქციის დარღვევა, რამაც შესაძლოა გამოიწვიოს ფილტვის ვენებში ჰიდროსტატიკური წნევის აწევა და გაზარდოს ფილტვების შეშუპების რისკი.
დიაბეტის საწინააღმდეგო საშუალებების ეფექტი შესაძლოა შემცირდეს პარტუსისტენთან ერთდროული გამოყენებისას.
რეკომენდებული არ არის პარტუსისტენის დანიშვნა კალციუმთან და ვიტამინი D-ს შემცველ პრეპარატებთან, ასევე დიჰიდროტაქისტეროლთან ერთად.
განსაკუთრებული მითითებები
პარტუსისტენის დანიშვნა სიფრთხილით უნდა მოხდეს შემდეგ შემთხვევებში:
პლაცენტარული უკმარისობისას, მძიმე პრეექლამპსიკური ტოქსემიისას, რომელსაც ახასიათებს ჰიპერტენზია, შეშუპება, თირკმელების ფუნქციის დარღვევა, პაციენტებისათვის არტერიული ჰიპერტენზიით, ჰიპოტენზიით, არასაკმარისად კონტროლიებადი შაქრის დიაბეტით, დისტროფიული მიოტონიის, ნაწლავის ატონიის, ჰიპოპროთეინემიის სიმპტომებით.
ჰიპოგლიკემიისას მიზანშეწონილია პარტუსისტენით მკურნალობის დაწყებამდე დაინიშნოს კალიუმის შემცველი პრეპარატები.
პარტუსისტენით მკურნალობის მთელი კურსის განმავლობაში საჭიროა დედის პულსის სიხშირისა და არტერიული წნევის და ნაყოფის გულის კუმშვების სიხშირის რეგულარული კონტროლის ჩატარება.
დედის გულის კუმშვათა სიხშირის ინტენსიური გაზრდისას (130/წთ მეტი ან 50%-ით მეტი) ან არტერიული წნევის მნიშვნელოვანი მერყეობის დროს დოზა სასწრაფოდ უნდა შემცირდეს; უფრო სერიოზული სიმპტომების გამოვლინებისას, როგორიცაა გულის არეში მოჭერის და/ან ტკივილების შეგრძნება და გულის უკმარისობის ნიშნები, პარტუსისტენის მიღება სასწაფოდ უნდა აიკრძალოს და ჩატარდეს პაციენტის გულდასმითი დათვალიერება.
უნდა მოვერიდოთ ორგანიზმში სითხის ჭარბად შეღწევას, ვინაიდან არსებობს მონაცემები ორსულებში ფილტვების შეშუპების იშვიათი შემთხვევების შესახებ, რომლებიც იღებდნენ ტოკოლიტიკურ საშუალებებს, განსაკუთრებით მათი ინტრავენურად დანიშვნისას, გლუკოკორტიკოსტეროიდების ერთდროულად გამოყენებისას.
პარტუსისტენით თერაპიის განმავლობაში სითხის დღე-ღამის მოხმარება არ უნდა აღემატებოდეს 2000 მლ, ამასთანავე ყურადღება უნდა მიექცეს წყლის ბალანსს. ეს განსაკუთრებით ეხება პაციენტებს სითხის შეკავებისადმი მიდრეკილები დაავადებებით. აუცილებელია ყურადღების გამახვილება სითხის შეკავების ადრეულ სიმპტომებზე და ფილტვების შეშუპების სიმპტომებზე. ფილტვების შეშუპების განვითარებისას სასწრაფოდ უნდა შეწყდეს პარტუსისტენის მიღება და დაინიშნოს შესაბამისი მკუნალობა.
პაციენტები პრეეკლამპსიის სინდრომით განეკუთვნებიან მაღალი რისკის ჯგუფს, რომელიც საჭიროებს ექიმის გულდასმით მეთვალყურეობას; მათი მდგომარეობის გაუარესების შემთხვევაში სასწრაფოდ უნდა შეწყდეს პარტუსისტენის მიღება.
ქრონიკული პლაცენტარული უკმარისობისას, განსაკუთრებით შიდასაშვილოსნო განვითარების დაგვიანებისას, ტოკოლიტიკური მკურნალობა უნდა ჩატარდეს ვადებში, რომელშიც სავარაუდოა სიცოცხლისუნარიანი ბავშვის დაბადება, ვინაიდან პლაცენტარული უკმარისობა წარმოადგენს რისკის ფაქტორს ნაყოფისათვის, რომელიც იზრდება მუცლადტარების დროის გაზრდის მიხედვით.
ხანგრძლივი ტოკოლიტიკური თერაპიისას აუცილებელია ნაყოფისა და პლაცენტას მდგომარეობის კონტროლი, კვლევის ჩვეულებრივი მეთოდების გამოყენებით.
ავადმყოფებში შაქრიანი დიაბეტით სისხლში და შარდში გლუკოზას შემცველობის კონტროლი უნდა მოხდეს რეგულარულად პარტუსისტენით მკურნალობის მთელი კურსის განმავლობაში. თუ ავადმყოფი აუცილებლად საჭიროებს მკურნალობას, მაშინ პარტუსისტენით ერთდროული მკურნალობისას შესაძლოა საჭირო გახდეს ინსულინის დოზის მომატება.
ინჰალაციური ანესთეზიის წინ მიზანშეწონილია ელექტროლიტების მონიტორინგის ჩატარება, განსაკუთრებით კალიუმის. ინჰალაციური ანესტეტიკების კონცენტრაცია უნდა იყოს შეძლებისდაგვარად მცირე, ვინაიდან ცნობილია მიოკარდის სენსიბილიზაციის შემთხვევები ამ პრეპარატების გამოყენებისას სიმპატომიმეტიკურ საშუალებებთან ერთად, მაგრამ პარტუსისტენის თაობაზე ასეთი ცნობები მიღებული არ არის. საერთო ანესთეზიის დაწყების წინ აუცილებელია კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გასუფთავება, მათ შორის პაციენტებში, რომლებსაც საკვები არ მიუღიათ, რათა აცილებული იქნეს კუჭის შიგთავსის ასპირაციის შესაძლებლობა, რომელიც შესაძლოა დაკავშირებული იყოს კუჭ-საყლაპავის რეფლუქსთან საყლაპავის ქვედა სფინქტერის ატონიის ორსულობის ფონზე და ნარკოზული საშუალების დანიშვნის და პარტუსისტენით მკურნალობის გამო.
პარტუსისტენით ტოკოლიტიკური თერაპიის ფონზე დისტროფიული მიოტონიის კლინიკური სიმპტომები შესაძლოა გაიზარდოს, ასეთ შემთხვევაში რეკომენდებულია ფენიტოინის გამოყენება.
თუ მშობიარობა მოხდა პარტუსისტენით მკურნალობის დასრულებისთანავე, აუცილებელია ახალშობილთა გამოკვლევა ჰიპოგლიკემიისა და აციდოსის (სისხლის pH) გამოვლინების მზნით.
პარტუსისტენით მკურნალობისას საყურადღებოა ნაწლავის რეგულარული დაცლა.
ჭარბი დოზა
სიმპტომები
ჭარბი დოზს მიღებისას შესაძლოა განვითარდეს ჭარბი ბეტა-ადრენერგიული სტიმულაციის სიმპტომები, შესაძლებელია ყველა სიმპტომის განვითარება, რომლებიც ჩამოთვლილია ნაწილში “გვერდითი ეფექტები”, როგორიცაა ტაქიკარდია, ტრემორი, არტერიული ჰიპერტენზია, ჰიპოტენზია, მწვავე შეტევის ჩათვლით, პულსის წნევის მომატება, ანგინალური ტკივილები, არითმია, ჰიპოგლიკემია, ჰიპერგლიკემია.
ასევე შესაძლებელია ფილტვების შეშუპების სიმპტომების განვითარება (გამაღიზიანებლი ხველა, ჰაერის უკმარისობა, ციანოზი).
შესაძლოა რეაქციების გამოვლინება კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მხრივ, მ.შ. ღებინება, გულისრევა.
მკურნალობა
სიმპტომატიკური მკრნალობა. ფენოტეროლის მოქმედება შესაძლოა დაითრგუნოს ბეტა-ადენობლოკატორებით, მაგრამ გასათვალისწინებელია ბრონქიალური ობსტრუქციის გაძლიერების შესაძლებლობა და ბრონქიალური ასთმით დაავადებული პაციენტებისათვის დოზის სიფრთხილით შერჩევა.
რეკომენდებულია ბეტა1-სელექტიური ბლოკატორების გამოყენება ტოკოლიტიკური ეფექტის შენარჩუნების საჭიროების შემთხვევაში.
მძიმე შემთხვევებში ნაჩვენებია ინტენსიური თერაპია და დულდასმითი კლინიკური მეთვალყურეობა, და, საჭიროების შემთხვევაში, შრატის კალიუმის დონის კორექცია, ოქსიგენოთერაპია, სესაძლებელია ინტუბაცია და ვენტილაცია, გამოსასვლელის ბოლოში დადებითი წნევით, დიურეტიკების ინტერმიტირებული და მუდმივი მიღება (მაგ. ფუროსემიდი), სითხის მიღების მკაცრი შეზღუდვა, საშუალებათა, დანიშვნა, რომლებიც გამოიყენება გულ-სისხლძარღვთა უკმარისობისას (დიჰიტალიზაცია).
ავადმყოფებში შაქრიანი დიაბეტით უნდა ხდებოდეს სისხლში გლუკოზის დონის განსაზღვრა და საჭიროების შემთხვევაში კორექციის ჩატარება.
გამოშვების ფორმა
ტაბლეტები 5 მგ
შებახვის პირობები
ოთახის ტემპერატურაზე.
შეინახეთ უსაფრთხო, ბავშვებისათვის მიუწვდომელ ადგილას!
ვარგისიანობის ვადა
5 წელი.
არ გამოიყენოთ ვარგისიანობის ვადის ამოწურვის შემდეგ.
აფთიაქიდან გაცემის პირობები
ექიმის რეცეპტით.
მწარმოებელი
ბერინგერ ინგელჰაიმ ელასი, საბერძნეთი
