ავანდია
(rosiglitazone)
ფორმა, შეფუთვა:
1. ნარინჯისფერი გარსით დაფარული ხუთკუთხა ტაბლეტები, ცალ მხარეს - წარწერით "GSK", მეორე მხარეს - "4". 1 ტაბლეტი შეიცავს 4 მგ აქტიურ ნივთიერებას.
2. მოწითალო-მოყავისფრო გარსით დაფარული ხუთკუთხა ტაბლეტები, ცალ მხარეს - წარწერით "GSK", მეორე მხარეს - "8". 1 ტაბლეტი შეიცავს 8 მგ აქტიურ ნივთიერებას.
მუყაოს კოლოფში დევს 2 ბლისტერი. თითოეულ ბლისტერზე 14 ცალი ტაბლეტია.
შემადგენლობა:
როზიგლიტაზონი (rosiglitazone)
მწარმოებელი:
GLAXO WELLCOME PRODUCTION, საფრანგეთი
კლინიკურ-ფარმაკოლოგიური ჯგუფი:
პერორალური ჰიპოგლიკემიური პრეპარატი
საერთაშორისო არაპატენტირებული სახელწოდება:
როზიგლიტაზონი
ფარმაკოლოგიური მოქმედება:
ავანდია არის პერორალური ჰიპოგლიკემიური პრეპარატი თიზოლიდინდიონების ჯგუფიდან. წარმოადგენს PPA-ს (peroxisome proliferator-activated receptor gamma) ბირთვული რეცეპტორების სელექტიურ აგონისტს. როზიგლიტაზონი ამცირებს სისხლში გლუკოზის შემცველობას, აძლიერებს ინსულინისადმი ცხიმოვანი უჯრედების, კუნთებისა და ღვიძლის ქსოვილის მგრძნობელობას, აუმჯობესებს მეტაბოლიზმს, ამცირებს სისხლში გლუკოზის, ინსულინისა და თავისუფალი ცხიმოვანი მჟავების შემცველობას. პრეპარატი ფუნქციას უნარჩუნებს ბეტა-უჯრედებს, რაზეც მეტყველებს კუჭქვეშა ჯირკვლის ლანგერჰანსის კუნძულების მასის ზრდა და ინსულინის შემცველობა, და ხელს უშლის გამოხატული ჰიპერგლიკემიის განვითარებას. ასევე დადგენილია, რომ პრეპარატი საგრძნობლად აფერხებს თირკმელების დისფუნქციისა და სისტოლური არტერიული ჰიპერტენზიის განვითარებას, არ ასტიმულირებს ინსულინის სეკრეციას კუჭქვეშა ჯირკვალში და არ იწვევს ჰიპოგლიკემიას. როზიგლიტაზონის მექანიკური მოქმედების შედეგად უმჯობესდება გლიკემიური კონტროლი, რასაც თან სდევს სისხლის შრატში ინსულინის ოდენობის შესამჩნევი შემცირება. ამასთანავე, მცირდება ინსულინის წინამორბედი ნივთიერების გამომუშავება, რომელიც ხელს უწყობს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარებას. ავანდიათი თერაპიის განსაკუთრებულ მხარეს წარმოადგენს სისხლში თავისუფალი ცხიმოვანი მჟავების ოდენობის შემცირება. სულფონილშარდოვანასა და მეტფორმინთან როზიგლიტაზონის კომბინირების დროს მათი განსხვავებული და ერთმანეთის შემავსებელი მოქმედების წყალობით ეფექტურად ხდება სისხლში გლუკოზის შემცველობის კონტროლი შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 2-ის დროს.
ფარმაკოკინეტიკა:
უზმოზე მიღებისას 4 მგ ან 8 მგ როზიგლიტაზონის მიღებისას ბიომისაწვდომობა 99%-ს შეადგენს. კონცენტრაცია მაქსიმუმს მიღებიდან 1 საათში აღწევს. თერაპევტული დოზის ფარგლებში პლაზმაში როზიგლიტაზინის კონცენტრაცია მისი დოზის პროპორციულია. საკვებთან ერთად მიღება როზიგლიტაზონის მაქსიმალურ კონცენტრაციას 20-28%-ით ამცირებს, ხოლო მაქსიმალური კონცენტრაციის მიღწევის დროს 1,75 საათამდე ზრდის. ეს ცვლილება კლინიკურად უმნიშვნელოა, ამიტომ როზიგლიტაზონის მიღება კვებაზე არ არის დამოკიდებული. აღსანიშნავია, რომ კუჭის წვენის PH ცვლილება მის ადსორბციაზე არ მოქმედებს. როზიგლიტაზონი დაახლოებით 99,8%-ით უკავშირდება პალზმის ცილას (განურჩევლად კონცენტრაციისა და პაციენტის ასაკისა). როზიგლიტაზონის დღეში 1-2-ჯერ მიღებისას კუმულაციის შესახებ მონაცემები არ არსებობს. სისხლის შრატში კუმულაცია მოსალოდნელია განმეორებითი მიღების შემთხვევაში. მეტწილად გროვდება ძირითადი მეტაბოლიტი (პარაჰიდროქსილსულფატი) და მოსალოდნელია მისი კონცენტრაციის ხუთჯერ გაზრდა. როზიგლიტაზონი განიცდის ინტესიურ მეტაბოლიზმს. გამოიყოფა მეტაბოლიტების სახით. მეტაბოლიზმის მთავარ გზას წარმოადგენს N-დემეთილირება და ჰიდროქსილირება. როზიგლიტაზონის მეტაბოლიტებს ფარმაკოლოგიური აქტიურობა არ ახასიათებს.
როზიგლიტაზონის საერთო პლაზმური კლირენსი შეადგენს დაახლოებით 3 ლ/სთ-ს, ნახევრადდაშლის პერიოდი - 3-4 სთ-ს. მიღებულის დაახლოებით 2/3 თირკმელებით გამოიყოფა, 25% კი ნაწლავებით. შარდსა და განავალში როზიგლიტაზონი უცვლელი სახით არ არსებობს. მეტაბოლიტების საბოლოო ნახევრადდაშლის პერიოდი 130 სთ-ს შეადგენს, რაც მათ ძალიან ნელ გამოყოფას მოწმობს.
ჩვენება:
-შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 2;
-მონოთერაპიის სახით დიეტოთერაპიისა და ფიზიკური დატვირთვის უეფექტობა;
-ინიშნება სულფანილშარდოვანას წარმოებულებთან ან მეტფორმინთან კომბინაციაში გლიკემიური კონტროლის გაუმჯობესების მიზნით.
დოზირებისა და მიღების რეჟიმი:
პრეპარატი განკუთვნილია შინაგანი მიღებისთვის. დოზა და მკურნალობის სქემა ინიშნება ინდივიდუალურად. დღიური დოზის მიღება ხდება 1-2 ჯერზე. უფროსებისთვის რეკომენდებული საწყისი დოზაა 4 მგ/დღ. ეფექტის უკმარისობის შემთხვევაში შესაძლებელია დოზის გაზრდა 8 მგ/დღ-მდე. ხანშიშესულ პაციენტებს დოზის კორექცია არ ესაჭიროებათ.
გვერდითი მოვლენები:
სისხლმბადი სისტემის მხრივ
-ანემია
-ლეიკოპენია
-თრომბოციტოპენია
-გრანულოციტოპენია
-მსუბუქი და ზომიერი სიმძიმის ანემია ხშირად დოზადამოკიდებულია.
-ნივთიერებათა ცვლის მხრივ
-ჰიპერქოლესტერინემია
-ჰიპერგლიცერიდემია
-ჰიპერლიპიდემია
-სხეულის მასის ზრდა
-მადის გაძლიერება
-ჰიპოგლიკემია
მასის გაძლიერება დოზადამოკიდებულია და შესაძლოა, უკავშირდებოდეს სითხის შეკავებასა და ცხიმოვანი ნადების დაგროვებას. დაბალი და საშუალო ხარისხის ჰიპოგლიკემია უმთავრესად დოზადამოკიდებულია.
ცენტრალური ნერვული სისტემის მხრივ
-თავბრუსხვევა
-თავის ტკივილი
გულ-სისხლძარღვთა სისტემის მხრივ
-გულის უკმარისობა, ფილტვების შეშუპება
-მიოკარდიუმის იშემია
საჭმლის მომნელებელი სისტემის მხრივ
-შეკრულობა (საშუალო და მსუბუქი)
ძვალკუნთოვანი სისტემის მხრივ
-ძვლების მოტეხილობა
-მიალგია
ორგანიზმის მხრივ მთლიანობაში
-შეშუპება
ფილტვების ზომიერი შეშუპება ხშირად დოზადამოკიდებულია.
უკუჩვენება:
-შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 1;
-გულის უკმარისობა;
-ღვიძლის ფუნქციის საშუალო ხარისხისა და მძიმე დარღვევა;
-ორსულობა;
-ლაქტაცია;
-18 წლამდე ასაკი;
-ერთდროულად ინსულინის შეყვანა;
-პრეპარატის კომპონენტებისადმი მომატებული მგრძნობელობა.
ლაქტაციის პერიოდში ავანდიას დანიშვნის აუცილებლობის შემთხვევაში ბავშვის ძუძუთი კვება უნდა შეწყდეს. თირკმელების უკმარისობის დროს პრეპარატი დიდი სიფრთხილით უნდა დაინიშნოს.
განსაკუთრებული მითითებები:
თიაზოლიდინდიონებმა შესაძლოა გამოიწვიოს ან დაამძიმოს გულის ქრონიკული უკმარისობა. როზიგლიტაზონით მკურნალობის დროს ექიმმა განუწყვეტლივ უნდა ადევნოს თვალი პაციენტის მდგომარეობას. გულის უკმარისობის ნიშნების (წონის სწრაფი და ჭარბი მატება, ქოშინი და/ან შეშუპება) აღმოცენების შემთხვევაში როზიგლიტაზონის მიღება დაუყოვნებლივ უნდა შეწყდეს და გულის უკმარისობის მკურნალობა დაიწყოს. როზიგლიტაზონის დანიშვნა, ისევე როგორც პერორალური შაქრის დამწევი სხვა პრეპარატებისა, რეკომენდებული არ არის მწვავე კორონარული სინდრომის არსებობისას. ეს პრეპარატი ასევე უკუნაჩვენებია იმ პაციენტებისთვის, რომლებიც ნიტრატებით მკურნალობენ.
კლინიკური გამოკვლევებით დადგენილია, რომ ავანდია ძვლების მოტეხილობის რისკს ზრდის, ამიტომ მის დანიშვნამდე და მთელი მკურნალობის განმავლობაში საჭიროა ძვლების მდგომარეობის კონტროლი. მენოპაუზის პერიოდში ქალებს ავანდიათი მკურნალობისას აღენიშნებათ ჰორმონული დარღვევები, თუმცა მენსტრუალური ციკლის დარღვევასთან დაკავშირებით სერიოზული გვერდითი ეფექტები არ გამოვლენილა. მძიმე დარღვევების აღმოცენების შემთხვევაში უნდა შეფასდეს პრეპარატის პოტენციური რისკი და თერაპიის გაგრძელებით მიღებული მოსალოდნელი სარგებელი. ინსულინისადმი მგრძნობელობის მომატებისას პრემენოპაუზის სტადიაში, თუ ქალს აღენიშნება ანოვულაცია, ავანდიათი მკურნალობამ შესაძლოა ოვულაციის აღდგენა გამოიწვიოს. გამორიცხული არ არის, პაციენტი დაორსულდეს კიდეც.
ზედოზირება:
ავანდიას ზედოზირების შესახებ მონაცემები არ არსებობს. კლინიკური კვლევების დროს მოხალისეებმა კარგად გადაიტანეს როზიგლიტაზონის ერთჯერადი პერორალური ზედოზირება (20 მგ). მკურნალობა სიმპტომურია. აღსანიშნავია, რომ ცილებთან მაღალი ხარისხის კავშირის გამო როზიგლიტაზონი ჰემოდიალიზით არ გამოიდევნება.
სხვა წამლებთან ურთიერთქმედება:
სხვა პრეპარატებთან კლინიკურად მნიშვნელოვანი ურთიერთქმედება ავანდიას არ ახასიათებს. სხვა პერორალურ ჰიპოგლიკემიურ პრეპარატებთან (მეტფორმინი, გლიბენკლამიდი) ერთად გამოყენებისას როზიგლიტაზოლი (თერაპიული დოზით) არ ახდენს კლინიკურად მნიშვნელოვან გავლენას მათ ფარმაკოკინეტიკასა და ფარმაკოდინამიკაზე. როზიგლიტაზოლი არ ახდენს კლინიკურად მნიშვნელოვან გავლენას დიგოქსინის ფარმაკოკინეტიკასა და ვარფარინის ანტიკოაგულაციურ აქტიურობაზე, ასევე არ ურთიერთქმედებს ნიფედიპინსა და პერორალურ კონტრაცეპტივებთან. CYP2C8 ინჰიბიტორებთან ერთად მიღებისას შესაძლოა საჭირო გახდეს დოზის შემცირება.
რიფამპიცინი (CYP2C8 ინდუქტორი) 600მგ/დღ დოზით 65%-ით აქვეითებს როზიგლიტაზონის კონცენტრაციას, ამიტომ როზიგლიტაზოლისა და ფერმენტ CYP2C8 -ის ინდუქტორების ერთდროული მიღებისას აუცილებელია სისხლში გლუკოზის კონტროლი და საჭიროების შემთხვევაში როზიგლიტაზონის დოზის შეცვლა. ავანდიათი მკურნალობის დროს ალკოჰოლის ზომიერი გამოყენება გლიკემიის კონტროლზე გავლენას არ ახდენს.
შენახვის პირობები და ვადა:
პრეპარატი უნდა ინახებოდეს ბავშვებისთვის მიუწვდომელ ადგილას, 250C ტემპერატურაზე. ვარგისია 2 წელი.