ზეტამაქს რეტარდი
(azithromycin)
საერთაშორისო დასახელება - azithromycin
ათქ.კლასიფიკაციის კოდი - J01FA10
კლინიკურ-ფარმაკოლოგიური ჯგუფი - მაკროლიდები
შემადგენლობა
ფლაკონი შეიცავს:
მიკროსფეროებს აქტიურ ნივთიერების შენელებული გამოთავისუფლებით: აქტიური ნივთიერება: აზიტრომიცინის დიჰიტრატი – 2 გ აზიტრომიცინის ექვივალენტური რაოდენობით;
დამხმარე ნივთიერებები: გლიცერინის ტრიბეგანატი, პოლოქსამერი 407;
შემავსებლები:
საქაროზა, უწყლო ნატრიუმის ფოსფატი, მაგნიუმის ჰიდროქსიდი, ჰიპროლოზა, ქსანატის გუმფისი, კოლოიდური ტალის დიოქსიდი, ტიტანის დიოქსიდი, ალუბლის არომატიზატორი, ბანანის არომატიზატორი.
აღწერა:
თეთრი ან თითქმის თეთრი არაერთგვაროვანი ფხვნილი.
ფარმაკოლოგიური თვისებები
აზიტრომიცინი არის მაკროლიდური ანტიბიოტიკების ქვეჯგუფის პირველი წარმომადგენელი, ცნობილი აზალიდების სახელწოდებით.
აზიტრომიცინი უერთდება მიკროორგანიზმების რიბოსომების 50S სუბერთეულს და ხელს უშლის ცილების სინთეზს, ამავდროულად არ ახდენს გავლენას ნუკლეინის მჟავეების სინთესზე.
აზიტრომიცინი გროვდება ფიბროპლასტებში, ეპითელურ უჯრედებში, მაკროფაგებში და მოცირკულირე ნეიტროფილებსა და მონოციტებში. 1 საათიანი ინკუბაციური პერიოდის შემდეგ უჯრედშიდა და უჯრედგარე in vitro კონცენტრაციის თანაფარდობამ 30-ს გადააჭარბა.
in vivo კვლევების შედეგები მოწმობენ, რომ მაკროფაგსა და მოცირკულირე ლეიკოციტებში პრეპარატის დაგროვებამ შეიძლება ხელი შეუწყოს ანტიბიოტიკების გადანაწილებას ანთებად უჯრედებში.
აზიტროიმიცინმა გამოავლინა აქტივობა ქვემოთ ჩამოთვლილი
მიკროორგანიზმების უმეტესი შტამების მიმართ, როგორც in vitro, ასევე კლინიკურ ინფექციების დროს (იხ. “მითითებები გამოყენებისათვის”):
აერობული და ფაკულტატური გრამდადებითი მიკროორგანიზმები
Streptococcus pneumoniae
შენიშვნა: გრამდადებითი მიკროორგანიმები რეზისტენტულები არიან ერითრომიცინისა და პენიცილინის მიმართ და შეუძლიათ გამოავლინონ ჯვარედინი რეზისტენტულობა აზიტრომიცინისადმი.
აერობული და ფაკულტატური გრამდადებითი მიკროორგანიზმები
Haemophilus influenzae, Moraxella katarrhalis. სხვა მიკროორგანიზმები Chlamiydophlia pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae
მიკროორგანიზმის მიერ პროდუცირებული ბეტა-ლაქტამაზა გავლენას არ ახდენს აზიტრომიცინის აქტივობაზე.
In vitro ცდებში ქვემოთ ჩამოთვლილი მიკროორგანიზმების შტამების 90%-ში აღინიშნებოდა დამთრგუნველი მინიმალური კონცენტრაცია (დმკ), რაც მიანიშნებს აზიტრომიცინის მიმართ მგრძნობელობაზე. თუმცა, აზიტრომიცინთ მკურნალობის უსაფრთხოება და ეფექტურობა იმ ინფექციების, რომელიც გამოწვეული იყო აღნიშნული მიკროორგანიზმებით, ადექვატურ საკონტროლო გამოკვლევებში დადგენილი ჯერ ბოლომდე არ არის (კვლევები არ არის დასრულებული).
აერობული და ფაკულტატური გრამდადებითი მიკროორგანიზმები
Streptococcus aureus, Streptococcus pyoegenes, Streptococcus agalactiae, Streptococci (C, F, G ჯგუფი), ლურჯმწვანე სტრეპტოკოკები
აერობული და ფაკულტატური გრამუარყოფითი მიკროორგანიზმები
Bordetella pertussis, Legionella pneumophila
აერობული მიკროორგანიზმები
Peptostreptococcus species, Prevotella bivia
სხვა მიკროორგანიზმები
Ureaplazma urealyticum.
ფარმაკოკინეტიკა
ზეტამაქსი რეტარდი წარმოადგენს მიკროსფეროებს, რომლებიც უზრუნველყოფენ აქტიური ნივთირების თანდათანობით გამოთავისუფლებას. ჯანმრთელ მოხალისეების მიერ პრეპარატ ზეტამაქსი რეტარდის ერთჯერადი 2,0 გრ დოზით პერორალური მიღების შემდეგ შრატში აზიტრომიცინის მაქსიმალური კონცენტრაცია (Cmax) და ფართობი მრუდის ქვეშ კონცენტრაცია – დრო (AUC0-24) იყო უფრო მაღალი, ვიდრე აზიტრომიცინის აბებში მიღების შემთხვევაში - ჯამური დოზით 1,5 გრ 3 დღის განმავლობაში (500 მგ/დღ) ან 5 დღის განმავლობაში (500 მგ პირველ დღეს, ხოლო შემდეგ დღეებში 250 მგ/დღ) [იხ. ცხრილი 1]. ფარმაკოკინეტიკაში განსხვავების გათვალისწინებით პრეპარატი ზეტამაქსი რეტარდი არ წარმოადგენს ტაბლეტირებული ფორმის აზიტრომიცინის ურთიერთშემცვლელს (3 და 5 დღიანი სქემები).
ცხრილი 1. ჯანმრთელ მოზრდილ მოხალისეებში აზიტრომიცინის საშუალო ფარმაკოკინეტიკური პარამეტრები – I დღეს პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის ერთჯერადი 2,0 გრ დოზით და აბებში 1,5 გრ ჯამური დოზით აზიტრომიცინის (500 მგ/დღ) 3 დღის განმავლობაში ან 5 დღის განმავლობაში (500 მგ პირველ დღეს, ხოლო შემდეგ დღეებში 250 მგ/დღ) მიღების შემდეგ.
2 ფარმაკოკინეტიკური პარამეტრები* ზეტამაქსი რეტარდი
[n=41]+ 3 დღე ‡
[n=12] 5 დღე ‡
[n=12] Cmax (მკგ/მლ) 0.821
(0.281) 0.441
(0.223) 0.434
(0.202) Tmax § (სთ) 5.0
(2.0 – 8.0) 2.5
(1.0 – 4.0) 2.5
(1.0 – 6.0) AUC0-24 (მკგ.სთ/მლ) 8.62
(2.34) 2.58
(0.84) 2.60
(0.71) AUC0-8 ¶(მკგ.სთ/მლ) 20.0
(6.66) 17.4
(6.2) 14.9
(3.1) T½ სთ 58.8
(6.91) 71.8
(14.7) 68.9
(13.8)
პრეპარატ ზეტამაქსი რეტარდის და აბის ფორმის აზიტრომიცინის ფარმაკოკინეტიკური პარამეტრები (3 და 5 დღის განმავლობაში) მიღებული იქნა სხვადასხვა კვლევის დროს.
+ n=21 AUC0-8 და T½-თვის
‡ Cmax, Tmax და AUC0-24 მხოლოდ პირველ დღეს
§ საშუალო მნიშვნელობა (დიაპაზონი)
¶ ზოგადი AUC ერთჯერადი მიღებისთვის, 3 და 5 დღის განმავლობაში მიღებისთვის.
CO = სტანდარტული გადახრა;
Cmax = შრატში მაქსიმალური კონცენტრაცია;
Tmax = Cmax მიღწევის დრო;
AUC = ფართობი მრუდის ქვეშ კონცენტრაცია – დრო
T½ = შრატიდან ნახევრად გამოყოფის ტერმინალური პერიოდი.
შეწოვა
ჯანმრთელი მოზრდილი მოხალისეები, ჯვარედინი გამოკვლევისას, ერთჯერადად იღებდნენ 2,0 გრ პრეპარატ ზეტამაქსი რეტარდს (სუსპენზიის მოსამზადებელი ფხვნილი თანდათანობითი გამოთავისუფლებით, პერორალური მიღებისათვის) და აზიტრომიცინს ფხვნილის სახით პერორალური სუსპენზიის (პოს) მოსამზადებლად (2 პაკეტი, თითოეული 1,0 გრ ოდენობით). აზიტრომიცინის საშუალო Cmax და AUC0-t პრეპატარ ზეტამაქს რეტარდის მიღებისას იყო შესაბამისად 57% და 17%-ით დაბალი, ვიდრე აზიტრომიცინის პოს-ის მიღებისას. პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის ბიოშეღწევადობა პოს-ის მიმართ შეადგენდა 83%. პრეპარატ ზეტამაქსი რეტარდის მიღების შემდეგ შრატში აზიტრომიცინის მაქსიმალური კონცენტრაცია მიიღწეოდა საშუალოდ 2,5 სთ-ით გვიან ვიდრე აზიტრომიცინის პოს-ის მიღების შემდეგ. ამგვარად, პრეპარატ ზეტამაქსი რეტარდის და აზიტომიცინის პოს-ის დოზები, რომლებიც შეადგენენ 2,0 გრ ერთჯერადად, არ არიან ბიოექვივალენტურნი და ურთიერთშემცვლელნი.
ცხიმიანი საკვების შემდეგ პრეპარატ ზეტამაქსი რეტარდის 2,0 გრ დოზით მიღებისას (150კ/კალ ცილები, 250 კ/კალ ნახშირწყლები და 500 – 600 კ/კალ ცხიმები) 15 ჯანმრთელ მოხალისეებში აზიტრომიცინის Cmax გაიზარდა 115%-ით, ხოლო საშუალო AUC0-4 23%-ით, უზმოზე იგივე წამლის მიღებასთან შედარებით. სტანდარტული საკვების შემდეგ პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის 2,0 გრ დოზით მიღებისას (156 კ/კალ ცილები, 316 კ/კალ ნახშირწყლები და 207 კ/კალ ცხიმები) 88 მოზრდილ ადამიანში აზიტრომიცინის ჩმახ გაიზარდა 119%-ით, ხოლო საშუალო AUC0-72 სთ – 12%-ით უზმოზე იგივე წამლის მიღებასთან შედარებით. ჯვარედინ კვლევებში როდესაც 39 ჯანმრთელი მოზრდილი ადამიანის ერთი ჯგუფი იღებდა მხოლოდ 2,0 გრ ზეტამაქს რეტარდ, ხოლო მეორე ჯგუფი ზეტამაქს რეტარდს 20 მგ ანტაციდთან ერთად, რომელიც შეიცავს ალუმინის და მაგნიუმის ჰიდრომჟავებს სტანდარტულ დოზებში. ანტიციდის მიღება არ ახდენდა გავლენას აზოტრომიცინის შეწოვის სიჩქარეზე და ხარისხზე.
გადანაწილება
აზიტრომიცინის შრატის ცილებთან შეკავშირების ხარისხი დამოკიდებულია კონცენტრაციაზე და ქვეითდება 0,02 მკგ/მლ კონცენტრაციისას 51%-დან 0,2 მკგ/მლ-სას კონცენტრაციისას 7%-მდე. პერორალური მიღების შემდეგ აზიტრომიცინი ფართოდ ნაწილდება ქსოვილებში, ამასთან, თანაბარ გადანაწილების მოცულობა შეადგენს 31,1 ლ/კგ.
აზიტრომიცინის კონცენტრაცია ქსოვილებში აღემატება მის კონცენტრაციას პლაზმაში და შრატში. უქსოვილებში პრეპარატის აქტიურ გადანაწილებას მნიშვნელობა აქვს მისი კლინიკური ეფექტურობისათვის. აზიტრომიცინის ანტიბაქტერიული აქტივობა დამოკიდებულია pH -ზე და მცირდება მისი შემცირებასთან ერთად. აქედან გამომდინარე ქსოვილებში აზიტრომიცინის კონცენტრაცია რაოდენობრივად შეიძლება არ კორელირებდეს კლინიკურ ეფექტურობასთან. აზიტრომიცინის კონცენტრაცია ცალკეულ უჯრედებში (სითხეებში) და მათი თანაფარდობა კონცენტრაციებთან პლაზმაში/შრატში, მოყვანილია ცხრილში #2.
ცხრილი 2. აზიტრომიცინის კონცენტრაცია მოზრდილებში 500 მგ მიღების შემდეგ *ქსოვილი ან სითხე დრო მიღების შემდეგ(სთ) კონცენტრაცია ქსოვილებში ან სითხეებში (მკგ/გ ან მკგ/მლ) შესაბამისი კონცენტრაციები პლაზმაში ან შრატში (მკგ/მლ) შესაბამისობა კანი/პლაზმა (შრატი) კანი 72-96 0.4 0.012 35 ფილტვები 72-96 4.0 0.012 >100 ნახველი + 2-4 1.0 0.64 2 ნახველი ‡ 10-12 2.9 0.1 30 ნუშისებრი ჯირკვალი $ 9-18 4.5 0.03 >100 ნუშისებრი ჯირკვალი $ 180 0.9 0.006 >100 საშვილოსნოს ყელი ¶ 19 2.8 0.04 70
* აზიტრომიცინის კონცენტრაციას ქსოვილებში საზღვრავდნენ 250 მგ კაფსულის მიღების შემდეგ.
+ ნიმუშის ზღუდე პირველი დოზის მიღებიდან 2 – 4 სთ შემდეგ.
‡ ნიმუშის ზღუდე პირველი დოზის მიღებიდან 10 – 12 სთ შემდეგ.
§ დოზირების რეჟიმი – 250 მგ-იანი ორი დოზა 12 სთ ინტერვალით.
¶ ნიმუშის ზღუდე 500 მგ ერთჯერადი მიღებიდან 19 სთ შემდეგ.
ქსოვილში აქტიური გავრცელება დადასტურებული იქნა ქსოვილებისა და სითხეების დამატებითი შესწავლისას, ისეთის როგორიცაა ძვლები, ეაკულატი, წინამდებარე ჯირკვალი, საკვერცხეები, საშვილოსნო, დანამატები, კუჭი, ღვიძლი და ნაღვლის ბუშტი. თუმცა პრეპარატის კონცენტრაციის კლინიკური მნიშვნელობა ამ ქსოვილებში დადგენილი არ არის, ვინაიდან აზიტრომიცინის ეფექტურობა ამ ლოკალიზაციის ინფექციის მკურნალობისას ადექვატურ კონტროლირებად გამოკვლელებში არ შესწავლილა.
აბებში აზიტრომიცინის მიღების ხუთდღიანი კურსის შემდგომ (500 მგ პირველ დღეს და 250 მგ/დღ დანარჩენი 4 დღის განმავლობაში) პრეპარატის კონცენტრაცია ცერებროსპინალურ სითხეში მენიგეალური გარსების ანთების არარსებობის შემთხვევაში იყო ძალიან დაბალი (0,01 მკგ/მლ-ზე ნაკლები).
მეტაბოლიზმი
In vitro და In vivo გამოკვლევებში აზიტრომიცის მეტაბოლიზმი შესწავლილი არ არის.
გამოყოფა
პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის ერთჯერადი, 2,0 გრ. დოზით მიღების შემდეგ შრატში აზიტრომიცინის კონცენტრაცია მცირდება რამოდენიმე ფაზით, ნახევრად გამოყოფის 59 სთ. პერიოდით. ნახევრადგამოყოფის ხანგრძლივ პერიოდს გავრცელების დიდი მოცულობით ხსნიან.
აზიტრომიცინი ძირითადად გამოიყოფა ნაღვლის წვენთან ერთად შეუცვლელი სახით, მიღებული დოზის დაახლოებით 6 %.
განსაკუთრებული ჯგუფები
თირკმლის უკმარისობა
აზიტრომიცინის ფარმაკოკინეტიკა შესწავლილია 42 მოზრდილ (21-85 წლის) ადამიანში, რომელთაც აღენიშნებოდათ თირკმლის ფუნქციის დარღვევა სხვადასხვა გამოხატულებებით. აზიტრომიცინის ერთჯერადი 1,0 გრ. მიღების შემდეგ (4 კაფსულა, თითო 250 მგ.) ავადმყოფებს გორგალის ფილტრაციის სიჩქარით (გფს) 10-80 მლ/წთ საშუალო Cmax და AUC0-120 ჰქონდათ შესაბამისად 5,1 და 4,2 %-ით მაღალი, ვიდრე ნორმალური თირკმლის ფუნქციის პაციენტებს (გფს 80 მლ/წთ). ავადმყოფებს ტერმინალური თირკმლის უკმარისობით (გფს>10მლ/წთ) Cmax და AUC0-120 ჰქონდათ 61% და 35%-ით შესაბამისად მაღალი, ვიდრე ნორმალური თირკმლის ფუნქციის პაციენტებს (გფს >80მლ/წთ). აზიტრომიცინის ფარმაკოკინეტიკის მონაცემების შესწავლის საფუძველზე თირკმლის უკმარისობის მქონე პაციენტებში, გფს>10მლ/წთ-ით, ზეტამაქს რეტარდის დოზა კორექციას არ საჭიროებს.
თირკმლის უკმარისობა
აზიტრომიცინის ფარმაკოკინატიკური პარამეტრები თირკმილის ფუნქციის დარღღვევის მქონე ავადმყოფებთან შესწავლილი არ არის.
ხანდაზმული ადამიანები
პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის ფარმაკოკინეტიკა ხანდაზმულ ადამიანებში შესწავლილი არ არის.
ბავშვები
პრეპარატი ზეტამაქს რეტარდი პედიატრიაში გამოსაყენებლად საქართველოში რეგისტრირებული არ არის.
ჩვენებები
მსუბუქი და საშუალო ხარისხის სიმძიმის განსაზღვრული ლოკალიზაციის ინფექციების მკურნალობა, რომლებიც გამოწვეულია ჩამოთვლილი მიკროორგანიზმების მგრძნობიარე შტამპებით:
მწვავე ბაქტერიული სინუსიტი, გამოწვეული შემდეგი ბაქტერიებით Haemophilus influenzae, Moraxella katarrhalis ან Streptococcus pneumoniae და – პნევმონია, გამოწვეული Chlamydophlia pneumoniae, Haemophilus influenzae, Mycoplasma pneumoniae, ან Streptococcus pneumoniae (პერორალური თერაპიის შესაძლებლობისას).
მიღების წესები და დოზები
პრეპატატ ზეტამაქს რეტადით ანტიბაქტერიული თერაპიის სრული კურსი ითვალისწინებს მის ერჯერად მიღებას პერორალურად 2,0 გრ. დოზით.
ფლაკონის შიგთქავსს ხსნიან 60 მლ. წყალში. მიღების წინ კარგად ანჯღრევენ და იღებენ ერთჯერადად პერორალურად. პრეპარატი უნდა მიიღოთ მშიერ კუჭზე (უკიდურეს შემთხვევაში ჭამამდე 1 საათით ადრე და ჭამიდან 2 საათის შემდეგ).
გვერდითი მოვლენები
პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის 2,0 გრ დოზით ერთჯერადი მიღებისას უფრო ხშირად აღინიშნება მსუბუქად ან ზომიერად გამოხატული არასასურველი რეაქციები კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მხრივ: დიარეა (11,6), გულის რევა (3,9), მუცლის ტკივილი (2,7%), თავის ტკივილი (1,3%) და პირღებინება (1,1). კუჭ-ნაწლავის დარღვევების სიხშირე, პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის და სხვა აზიტრომიცინის პრეპარატების მიღებასთან შედარებთ, შეადგინა 17,2 და 9,7%, შესაბამისად.
ზეტამაქსი რეტარით თერაპიასთან დაკავშირებული სხვა არასასურველი რეაქციების სიხშირე არ აღემატებოდა 1 %-ს.
ქვემოთ ჩამოთვლილია არასასურველი მოვლენები, რაც გვხვდებოდა პაციენტებში 1%-ზე ნაკლები სიხშირით:
გულსისხლძარღვთა სისტემის მხრივ: გულისცემა, ტკივილი მკერდში, არითმიები* (მათ შორის პარკუჭოვანი ტაქიკარდია და ჰიპოტონია), იშიათად – QT* -ს ინტერვალის გაგრძელება და “პირუეტ”-ის ტიპის ექსტრასისტოლია.
საჭმლის მომნელებელი სისტემის მხრივ: შეკრულობა, დისპეპსია, მეტეორიზმი, გასტრიტის, პირის ღრუს კანდიდოზი, ანორექსია*, პირღებინება*/დიარეა*,, იშვიათ შემთვევებში გაუწყლოვნება, ფსევდომემბრანული კოლიტი*, პანკრეატიტი*, ენის ფერის ცვლილების იშვიათი შემთხვევები*.
შარდსასქესო სისტემის მხრივ: ვაგინიტი, ინტერსტიციალური ნეფრიტი*, მწვავე თირკმლის უკმარისობა*, რძიანა*.
ცნს-ს და პერიფერიული ნერვული სისტემის მხრივ: თავბრუსხვევა, კრუნჩხვა*, თავის ტკივილი*, ძილიანობა*, ჰიპერაქტიურობა*, ნევროზულობა*, აჟიტაცია* და გულყრები*, აგრესიული რეაქციები* და შიში.
გრძნობის ორგანოების მხრივ: გემოვნების შეცვლა, სმენის დარღვევა* (მათ შორის სმენის დაქვეითება, სიყრუე და/ან ხმაური ყურებში).
ღვიძლისა და ნაღველმდენი გზების მხრივ: ღვიძლის ფუნქციის მოშლა* (ჰეპატიტისა და ქოლესტატური სიყვითლის ჩათვლით), ღვიძლის ნეკროზის იშვიათი შემთხვევები* და ღვიძლის უკმარისობა, ზოგიერთ შემთხვევაში ლეტალური შედეგით.
ალერგიული რეაქციები: გამონაყარი, ქავილი, ჭინჭრის ციება, არტარალგიები*, შეშუპება*, ანგინევრატული შეშუპება*, ფოტომგრძნობელობის რეაქციები*, იშვიათად სერიოზული კანის რეაქციები* (მრავალფორმიანი ერითემის, სტივენს ჯონსის სინდრომის და ტოქსიური ეპიდერმალური ნეკროლიზის ჩათვლით), ანაფილაქსია* (იშვიათ შემთხვევებში ლეტალური შედეგით).
სისხლის მიმოქცევის სისტემის მხრივ: ტრომბოციტოპენია* და მსუბუქი ნეიტროპენია*.
ზოგადი დარღვევები: ასთენია, პარესთეზიები*, დაღლილობის შეგრძნება*, შეუძლოდ ყოფნა*.
ლაბორატორიული მაჩვენებლები:
პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის კლინიკურ კვლევებში დარეგისტრირდა შემდეგი კლინიკურად მნიშვნელოვანი ლაბორატორიული მაჩვენებლების, საწყისი ნორმალური მნიშვნელობებიდან გადახრები (მკურნალობისგან დამოუკიდებლად):
- ≥ 1%: ლიმფოციტების რაოდენობის დაქვეითება და ეოზინოფილების რიცხვის მომატება; ბიკარბონატების დონის დაწევა;
- < 1%-ზე: ლეიკოპენია, ნეიტროპენია, ბილირუბინის, ასტ, ალტ, ნარჩენი აზოტის შარდოვანას, კრეატინინის დონის აწევა, კალიუმის დონის ცვლილება.
იმ შემთხვევებში, როდესაც ცნობილი იყო დაკვირვების შედეგები, ლაბორატორიული გადახრები შექცევადი იყო.
* კლინიკურ დარეგისტრირებული პრაქტიკაში არასასურველი მოვლენები, რომელთა კავშირი აზიტრომიცინთან დადგენილი არ არის.
უკუჩვენება
მომატებული მგრძნობელობა აზიტრომიცინის, ერითრომიცინის და ნებისმიერი მაკროლიდური ან კეტოლიდური ანტიბიოტიკების მიმართ.
თირკმლის მწვავე უკმარისობა. სიფრთხილით მოეკიდეთ
ღვიძლის ფუნქციის დარღვევა (ვინაიდან აზიტრომიცინი ძირითადად ღვიძლიდან გამოიყოფა);
ტერმინალური თირკმლის უკმარისობა გფს<10მლ/წთ-ით (ასსეტ პაციენტებთან პრეპარატის გამოყენების გამოცდილება შეზღუდულია);
არითმია (შესაძლებელია პარკუჭოვანი არითმიები და QT ინტერვალის დაგრძელება).
ორსულობა და ლაქტაცია
ადეკვატური საკონტროლო გამოკვლავები ორსულ ქალებში არ ჩატარებულა, ამიტომ ორსულობისას აზიტრომიცინის გამოყენეთ მხოლოდ აშკარა აუცილებლობის შემთხვევაში.
მონაცემები აზიტრომიცინის რძესთან ერთად გამოყოფის შესახებ არ არსებობს. ბევრი წამალი გამოიყოფა რძესთან ერთად, ამიტომ საჭიროა მეძუძური ქალებისათვის აზიტრომიცინის დანიშვნის დროს სიფრთხილის გამოჩენა.
განსაკუთრებული მითითებები
ბაქტერიების რეზისტენტული შტამპების ფორმირების თავიდან აცილებისთვის და პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის ეფექტურობის შენარჩუნებისთვის, ისევე, როგორც სხვა ანტიბაქტერიული სშუალებებისა, პრეპარატი გამოყენებული უნდა იქნას მხოლოდ დადასტურებული ან საეჭვო ბაქტერიული ინფექციების სამკურნალოდ, რომლებიც გამოწვეულია მგრძნობიარე ბაქტერიებით. ანტიბაქტერიული თერაპიის არჩევისას ან მოდიფიკაციისას გათვალისწინებული უნდა იქნას დათესვის შედეგები და შეფასდეს მგრძნობელობა. თუ ემპირიული თერაპიის არჩევისას ასეთი მონაცემები არ არსებობს, გარკვეული დახმარება შეიძლება გასწიოს რეგიონალურმა მონაცემებმა გამომწვევის გავრცელების და მათი მგრძნობელობის შესახებ.
მკურნალობის დაწყების წინ უნდა ჩატარდეს ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევები, რათა მოხდეს გამომწვევის იდენტიფიცირება და მისი მგრძნობელობიის განსაზღვრა პრეპარატ ზეტამაქსი რეტარდის მიმართ. თერაპია პრეპარატ ზეტამაქსი რეტარდის გამოყენებით შესაძლებელია დაიწყოს ტესტების შედეგების მიღებამდე. როდესაც ისინი ცნობილი გახდება, სათანადო წესით უნდა მოხდეს ანტიმიკრობული თერაპიის კორექტირება.
სხვა მაკროლიდებით მკურნალობისას აღინიშნებოდა Q QT -ს ინტერვალის დაგრძელებული რეპოლარიზაცია, რაც ქმნის არითმიის, კერძოდ „პირუეტის“ ტიპის ექსტრასისტოლიის განვითარების რისკს. გულის დაგრძელებული რეპოლარიზაციის მომატებული რისკის მქონე პაციენტებთან არ შეიძლება მთლიანად გამოირიცხოს აზიტრომიცინის მსგავსი მოქმედება.
პაციენტებს, რომლებიც იღებდნენ აზიტრომიცინის სხვა ფორმებს, შესაძლებელია განუვითარდათ სერიოზული ალერგიული რეაქციები, მათ შორის ანგიონევროტიული შეშუპება, ანაფილექსია და კანის რაქციები, სტივენს-ჯონსის სინდრომი და ტოქსიკური ეპიდერმული ნეკროლიზი. თუმცა იშვიათად, მაგრამ იყო ლეტალური შედეგის შემთხვევები. (იხ. „უკუჩვენებების“ ნაწილი). პირველადი სიმპტპმატური თერაპიის ეფექტურობის მიუხედავად, მისი შეწყვეტის შემდეგ ზოგიერთ ავადმყოფს ალერგიული სიმპტომები მალე ისევ გამოუვლინდათ, თუმცა აზიტრომიცინს არ იღბდნენ. ასეთი ავადმყოფები საჭიროებენ უფრო ხანგრძლივ დაკვირვებას და სიმპტომატურ მკურნალობას. კავშირი მსგავს არასასურველ მოვლენებთან და აზიტრომიცინის ნახევრადგამოყოფის ხანგრძლივ პერიოდს შორის დადგენილი არ არის.
ნებისმიერი ალერგიული რეაქციის ნიშნების გამოვლენისას საჭიროა დაუყოვნებლივ მიმართოთ ექიმს. ალერგიული რეაქციის გამოვლენის შემთხვევაში საჭიროა დაინიშნოს ადექვატური თერაპია. ექიმმა უნდა გაითვალისწინოს ის, რომ სიმპტპმური მკურნალობის შეწყვეტის შემდეგ, შესაძლებელია ალერგიული სიმპტომების განახლება.
თითქმის ყველა ანტიბაქტერიული საშუალებებით მკურნალობისას აღწერილია ფსევდომემბრანული კოლიტის შემთხვევები, რომელთა სიხშირე შეიძლება მერყეობდეს მსუბუქიდან სიცოცხლისათვის საშიშ შემთხვევებამდე. ამიტომ ანტიბაქტერიული საშუალებების დანიშვნის შემდეგ, დიარეის გაჩენისას, უნდა გავითვალისწინოთ ასეთი შემთხვევების განვითარების შესაძლებლობა.
ანტიბაქტერიული საშუალებებით მკურნალობას მივყავართ მსხვილი ნაწლავის ნორმალური მიკროფლორის ცვლილებამდე, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს კლოსტრიდიების ჭარბი ზრდა. გამოკვლევები მოწმობენ იმაზე, რომ „ანტიბიოტიკებთან ასოცირებული კოლიტის“ პირველადი მიზეზი არის ტოქსინი Clostridium difficile.
თუ დადგინდა ფსევდომემბრანული კოლიტის დიაგნოზი, საჭიროა მიღებული იქნეს შესაბამისი ზომები. მსუბუქ შემთხვევებში, ჩვეულებრივ, საკმარისია ანტიბაქტერიული პრეპარატი. საშუალო, მძიმე და მძიმე შემთხვევებში ნაჩვენებია ელექტროლიტების, ცილების გადასხმა და ანტიბაქტერიული საშუალებების დანიშვნა, რომლებიც ეფექტურია კოლიტის დროოს, რომელიც გამოწვეულია Clostridium difficile-ით.
თუ პრეპარატის მიღებიდან 5 წუთის განმავლობაში ავადმყოფს განუვითარდა პირღებინება, ექიმმა უნდა განიხილოს ანტიბიოტიკების თერაპიის დანიშვნის მიზანშეწონილება, ვინაიდან, ამ შემთხვევაში აზიტრომიცინის შეწოვა მინიმალური იქნება. მონაცემები აზიტრომიცინის შეწოვის შესახებ იმ შემთხვევაში, როდესაც პირღებინება განვითარდა მისი მიღებიდან 5-60 წუთის ინტერვალში არასაკმარისია, ამიტომ ექიმმა უნდა შეაფასოს ალტერნატიული თერაპიის საჭიროება. თუ ნორმალური მოტორიკის კუჭის მქონე პაციენტებში პირღებინება განვითარდა პრეპარატის მიღებიდან 60 წუთზე მეტი ხნის შემდეგ, პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის მეორე დოზის ან სხვა ანტიბიოტიკის მიღება საჭირო არ არის. ზეტამაქს რეტარდის სუსპენზია შეიცავა 148 მგ ნატრიუმს.
ჭარბი დოზირება
დოზის გადაჭარბებისას შეიძლება ველოდეთ ზემოთ ჩამოთვლილი გვერდითი მოვლენების უფრო მწვავე ფორმებს.
მკურნალობა: სიმპტომური და დამხმარე თერაპია.
სხვა სამკურნალო საშუალებებთან ურთიერთქმედება და ურთიერთქმედების სხვა ფორმები
ფარმაკოკინეტიკურ გამოკვლევებში შეისწავლეს კაფსულისა და აბის ფორმის აზიტრომიცინის (დოზები 500-დან 1200 მგ-მდე) ურთიერთქმედება პრეპარატებთან, რომელთა ერთდროული გამოყენებაა შესაძლებელი. აზიტრომიცინის ზემოქმედება სხვა პრეპარატების ფარმაკოკინეტიკაზე მოყვანილია ცხრილში #3, ხოლო სხვა პრეპარატების ზემოქმედება აზიტრომიცინის ფარმაკოკინეტიკაზე ცხრილში #4.
აზიტრომიცინის გამოყენებამ კაფსულებში და აბებში თერაპიულ დოზებში მოახდინა უმნიშვნელო გავლენა #3 ცხრილში ჩამოთვლილი პრეპარატების ფარმაკოკინეტიკაზე. თუმცა პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის ურთიერთქმედება სხვა პრეპარატებთან შესწავლილი არ არის, შეიძლება ვივარაუდოთ პოტენციური ურთიერთქმედების არარსებობა, ვინაიდან აზიტრომიცინის ზოგადი AUC მნიშვნელობები პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდის და აზიტრომიცინის სხვა ფორმების გამოყენებისას თანაბარ მნიშვნელობისაა. ამასთან დაკავშირებით მესამე ცხრილში ჩამოთვლილი პრეპარატების დოზების კორექცია პრეპარატ ზეტამაქს რეტარდთან ერთდროულად მიღებისას არ არის საჭირო.
ეფავირენზი და ფლუკონაზოლი ახდენდნენ მცირე გავლენას აბის ფორმის აზიტრომიცინის ფარმაკოკინეტიკაზე. ნელფინავირი იწვევდა აზიტრომიცინის Cmax და AUC მნიშვნელოვან მომატებას. მსგავს შედეგებს შეიძლება მოველოდეთ პრეპარატ ზეტამაქსი რეტარდის გამოყენებისასაც. თუმცა პრეპარატ ზეტამაქსი რეტარდის დოზების კორექცია #4 ცხრილში ჩამოთვლილ პრეპარატებთან ერთდროულად გამოყენებისას საჭირო არ არის, მიუხედავად ამისა ნელფინავირომთან ურთიერთქმედებისას მიზანშეწონილია გულდასმით გავაკონტროლოთ აზიტრომიცინის ცნობილი გვერდითი ეფექტები, ისეთი როგორიცაა: ღვიძლის ფერმენტების აქტიურობის გაძლიერება და სმენის დაქვეითება.
აზიტრომიცინი არ ახდენდა გავლენას პროტრომბინის დროის ცვლილებაზე ვარფარინის ერთჯერადი მიღებისას. მიუხედავად ამისა, აზიტრომიცინის ვარფარინთან ერთდროული მიღებისას მიზანშეწონილია გულდასმით გავაკონტროლოთ პროტრომბინის დრო. მაკროლიდებისა და ვარფარინის ერთდროულ მიღებას კლინიკურ პრაქტიკაში თან სდევდა ანტიკოაგულანტური ეფექტის გაძლიერება. ფარმაკოკინეტიკურ გამოკვლევებში დადგენილია, რომ თერაპიულ დოზებში აზიტრომიცინი ახდენს სუსტ ზეგავლენას ატორავასტატინის, კარბამაზეპინის, ცეტირიზინის, დიდანოზინის, ეფავირენზის, ფლუკონაზოლის, ინდინავირის, მიდაზოლამის, რიფაბუტინის, სილდენაფილის, თეოფილინის (შინაგანად და შიგნით), ტრიაზოლამის, ტრიმეტოპრიმ/სულფამეტოქსაზოლის და ზიდოვუდინის ფარმაკოკინეტიკაზე. ეფავირენაზის და/ან ფლუკონაზოლის ერთდროულმა მიღებამ მცირე გავლენა მოახდინა აზიტრომიცინის ფარმაკოკინეტიკაზე. აღნიშნული პრეპარატების დოზების კორექცია, მათი აზიტრომიცინთან ერთად მიღებისას საჭირო არ არის.
ცხრილი 3. აზიტრომიცინთან ერთდროულად გამოყენებული სამკურნალო საშუალებების ფარმაკოლოგიური პარამეტრებიპრეპარატები დოზები აზიტრომიცინის დოზები* n ერთდროულად მოხმარებადი ს/ს-ის ფარმაკოკინეტიკური
პარამეტრების თანაფარდობა
(აზიტრომიცინთან ერთად/გარეშე )
(90% დი) ეფექტის არარსებობა =1,00
საშუალო Cmax
საშუალო AUC ატორვასტატინი 10 მგ/დღ,
8 დღე 500 მგ/დღ,
შინაგანად 6-8 დღეს 12 0.83
(0.63-1.08) 1.01
(0.81-1.25)კარბამაზეპინი 200მგ/დღ, 2 დღე, შემდ. 200 მგ. 2-ჯერ დღეში 18 დღე 500 მგ/დღ,
შინაგანად 16-18 დღეს7 0.97
(0.88-1.06) 0.96
(0.88-1.06) ცეტირიზინი 20 მგ/დღ,
11 დღე 500 მგ/დღ,
შინაგანად 7 დღე, ხოლო შემდეგ 250 მგ/დღ (8-11 დღე) 14 1.-03
(0.93-1.14) 1.02
(0.92-1.13) დიდანოზინი 200 მგ/დღ, 2 დღე, შინაგანად, 21 დღე 1200 მგ/დღ,
შინაგანად 8-21 დღეს 6 1.44
(0.85-2.43)1.14
(0.83-1.57) ეფავირენზი 400 მგ/დღ, 7 დღე 600 მგ,
შინაგანად 7 დღეს 14 1.04+ 0.95+ ფლუკონაზოლი 200 მგ, შინაგანად, ერთჯერადად 1200 მგ, შინაგანად
ერთჯერადად 18 1.04
(0.98-1.11) 1.01
(0.97-1.05) ინდინავირი 800 მგ 3-ჯერ დღეში, 5 დღეს 1200 მგ,
შინაგანად 5 დღეს 18 0.96
(0.86-1.08) 0.90
(0.81-1.00) მიდაზოლამი 15 მგ შინაგანად 3-ე დღეს 500 მგ/დღ,
3 დღე 12 1.27
(0.89-181) 1.26
(1.01-1.56) ნელფინავირი 750 მგ 3-ჯერ დღეში, 11 დღე 1200 მგ,
შინაგანად 9-ე დღეს14 0.90
(0.81-1.01) 0.85
(078-0.93) რიფაბუტინი 300 მგ/დღ, 10 დღე 500 მგ/დღ,
შინაგანად I დღეს, ხოლო შემდეგ 250 მგ (2-10 დღეს). 6 ‡ მონაცემები არ არის სილდენაფილი 100 მგ I და IV დღეს 500 მგ/დღ,
3 დღე 12 1.16
(0.86-1.57) 0.92
(0.75-1.12) თეოფილინი 300 მგ შინაგანად 2-ჯერ დღეში, 15 დღე 500 მგ შინაგანად,
7-ე დღეს 10 1.19
(1.02-1.40) 1.02
(0.86-1.22) თეოფილინი 0,125 მგ II დღეს 500 მგ შინაგანად 6-ე დღეს, ხოლო შემდეგ 250 მგ/დღ 7-10 დღე 8 1.09
(0.92-1.92) 1.08
(0.98-1.31) ტრიაზოლამი 160 მგ/800 მგ შინაგანად, 7 დღე 500 მგ შინაგანად I დღეს, ხოლო შემდეგ 250 მგ/დღ 2-ე დღეს 12 1.06+ 1.02+ ტრიმეტოპრიმ/
სულფამეტოქსაზოლი 500 მგ შინაგანად, 21 დღე 1200 მგ შინაგანად 7-ე დღეს 12 0.85
(0.75-0.97)/
0.90
(0.78-1.03) 0.87
(0.80-0.95)/
0.96 (0.88-1.03) ზიდოვუდინი 500 მგ შინაგანად, 21 დღე 600 მგ შინაგანად 14 დღე 5 1.12
(0.42-3.02) 0.94
(0.52-1.70) ზიდოვუდინი 1200 მგ/დღ შინაგანად 14 დღე 4 1.31
(0.43-3.97) 1.30
(0.69-2.43)
* აზიტრომიცინის აბები და კაფსულები, თუ სხვა რამ არ არის მინიშნებული
+ 90% ნდობის ინტერვალი მითითებული არ არის
‡ რიფაბუტინის საშუალო კონცენტრაციებმა უკანასკნელი მიღებიდან 12 საათის შემდეგ შეადგინეს 60 ნგ/მლ აზიტრომიცინთან ერთად გამოყენებისას და 71 ნგ/მლ პლაცებოსთან ერთად მიღებისას.
ცხრილი 4. აზიტრომიცინის ფარმაკოლოგიური პარამეტრები სხვა სამკურნალო საშუალებებთან ერთდროულად გამოყენებისას პრეპარატები დოზები აზიტრომიცინის დოზები* n ერთდროულად მოხმარებადი ს/ს-ის ფარმაკოკინეტიკური პარამეტრების თანაფარდობა (აზიტრომიცინთან ერთად/გარეშე )
(90% დი) ეფექტის არარსებობა =1,00 საშუალო Cmax საშუალო AUC ეფავირენზი 400 მგ/დღ,
7 დღე 600 მგ,
შინაგანად VII დღეს 14 1.22
(1.04-1.42) 0.92+ ფლუკონაზოლი 200 მგ ერთჯერადად შინაგანად 1200 მგ ერთჯერადად შინაგანად 18 0.82
(0.66-1.02) 1.07
(0.94-1.22) ნელფინავირი 750 მგ 3-ჯერ დღეში,
11 დღე 1200 მგ შინაგანად IX დღეს 14 2.36
(1.77-3.15) 2.12
(1.8-2.50) რიფაბუტინი 300 მგ/დღ, 10 დღე 500 მგ I დღეს,
შემდეგ 250 მგ/დღ
(2-10 დღ) 6 ‡ მონაცემები არ არის ალუმინისა და მაგნიუმის ჰოდრომჟავები 20 მგ ერთჯერადად ჩვეულებრივი დოზით 2,0 გ ზეტამაქსი ერთჯერადად 39 0.99
(0.93-1.06) 0.99
(0.92-1.08)
* აზიტრომიცინის აბები და კაფსულები, თუ სხვა რამ არ არის მინიშნებული;
+ 90% ნდობის ინტერვალი მითითებული არ არის;
‡+ აზიტრომიცინის საშუალო კონცენტრაციებმა უკანასკნელი დოზის მიღებიდან 1 დღის შემდეგ შეადგინა 53 ნგ/მლ რიფაბუტინომთან ერთად გამოყენებისას 300 მგ/დღ დოზით და 49 მგ/მლ პლაცებოსთან ერთად მიღებისას.
კლინიკურ გამოკვლევებშიქვემოთ ჩამოთვლილი სამკურნალო საშუალებების ურთიერთქმედება აზიტრომიცინთან დადგენილი არ არის, ვინაიდან მათ ურთიერთქმედებაზე სპეციალური გამიკვლევა არ ჩატარებულა. მიუხედავად ამისა, ურთიერთქმდების შემთხვევები რეგისტრირებულია მათი სახვა მაკროლიდებთან ერთდდროული გამოყენებისას. ქვემოთ ჩამოთვლილი სამკურნალო საშუალებების აზიტრომიცინთან ურთიერთქმედების შესახებ დამატებითი მონაცემების მიღებამდე, რეკომენდებულია ავადმყოფებზე გულმოდგინე დაკვირვება:
- დიგოქსინი – დიგოქსინის კონცენტრაციის მომატება.
- ერგოტამინი და დიჰიდროერგოტამინი – მწვავე ტოქსიკურობა, რომელიც ხასიათდება მძიმე პერიფერიული ვაზოსპაზმით ან დიზესთეზიით.
- ციკლოსპორინის, ჰექსობარბიტალის და ფენიტოინის კონცენტრაციის მონიტორინგი.
გამოშვების ფორმა
2 გრ ფლაკონი 1 ც
შენახვის პირობები და ვადები
შენახვის ვადა 3 წელი.
ნუ გამოიყენებთ შეფუთვაზე აღნიშნული შენახვის ვადის გასვლის შემდეგ.
მომზადებული სუსპენზია გამოყენებული უნდა იქნას 12 საათის განმავლობაში.
შენახვის პირობები
არა უმეტეს 30ºC ტემპერატურაზე.
მზა სუსპენზია შეინახეთ ოთახის ტემპერატურაზე (15-30ºC), არ გაყინოთ.
შეინახეთ ბავშვებისგან მოშორებულ ადგილზე.
აფთიაქში გაცემის წესი
რეცეპტით
